Wat zijn kernwaarden?
Kernwaarden omschrijven wie je bent en waar je voor staat. Je kunt kernwaarden tevens zien als drijfveren of zelfs richtlijnen om naar te handelen.
“There are some values that you should never compromise on to stay true to yourself; you should be brave to stand up for what you truly believe in even if you stand alone.”
Roy T. Bennett – Auteur van The Light in the Heart
Ieder mens heeft een z’n eigen kernwaarden. Ze ontstaan vanuit karakter, opvoeding en belangrijke ervaringen. Wanneer een groep mensen gaan samenwerken, ontstaan er van nature voor deze groep ‘gedeelde’ kernwaarden. Een bedrijf heeft dus automatisch kernwaarden; ook als er niet bewust over is nagedacht.
Veel bedrijven denken op een bepaald moment na over hun kernwaarden, bijvoorbeeld wanneer er een nieuwe website wordt gemaakt. Enkele valkuilen:
- Het zijn niet ‘gedeelde’ kernwaarden, maar enkel de kerwaarden van de bedrijfseigenaar;
- Twee weken later weet niemand meer wat de kernwaarden ‘ook alweer waren’;
- De kernwaarden zijn generiek (of is je bedrijfs soms ook generiek?);
- Of ze zijn niet realistisch (bijvoorbeeld het bedrijf wat je zou willen zijn, niet wat je bent).
Kernwaarden bepalen
De meeste bedrijven hebben tussen de 3 en 5 kernwaarden.
Wacht even met het Googlen naar een lijst met kernwaarden (er schijnen er 200+ te zijn!).
Je kunt beter opschrijven wat er in je opkomt en dezelfde vraag aan medewerkers en enkele klanten stellen. Indien jullie online reviews krijgen of zelf feedback verzamelen, zou je daar ook kunnen kijken naar woorden die regelmatig voorbij komt.
Daarnaast is het een goed idee om de vragen hieronder te beantwoorden. Het helpt om kernwaarden te onderbouwen met verhalen. Die onthouden we immers een stuk beter dan mooie woorden.
- Wanneer lieten we geld links liggen (omdat we iets anders belangrijker vonden)?
- Wanneer kozen we de kant van een medewerker over de wensen/eisen van een klant?
- Wat zouden we nooit doen (wat wel eens gebeurt in de branche)?
- Wat voor gedrag belonen we? Wat keuren we af?
- Hoe gaan we om met succes en teleurstelling?
- Welke bedrijven zien we als voorbeeld/inspiratie? (welke kernwaarden hebben zij)
Voorbeelden
Bekijk hoe Coolblue hun kernwaarden op hun website hebben uitgelegd. Van een van hun kernwaarden is zelfs een nummer gemaakt door twee medewerkers.
Handelen naar jullie kernwaarden: beslissingen
Kernwaarden spelen in elke beslissing een rol. Bijvoorbeeld:
- Wie neem je in dienst?
- Wanneer neem je afscheid van iemand?
- Wanneer zeg je ‘nee’ tegen een klant?
- Welke producten koop je (niet)?
Elke beslissing die wordt genomen – zowel door de directie als medewerkers – moet in lijn zijn met de kernwaarden. Anders verlies je snel geloofwaardigheid, zowel intern (onderling) als extern (klanten en leveranciers). Natuurlijk gaat het wel eens mis. Iemand kan onder druk en/of emoties wel eens de verkeerde beslissing nemen.
Dan is het belangrijk dat iemand dit tijdig opmerkt en bijstuurt. En, wanneer het al te laat daarvoor is, dat er gekeken wordt waarom het mis ging en wat logische vervolgstappen zijn (accountability). Zo kun je het verloren vertrouwen weer terugkrijgen.
Controlevraag
Een eenvoudige manier om proactief te checken of een beslissing aansluit bij jullie kernwaarden is het stellen van een controlevraag: Heeft deze beslissing een positief impact op/draagt deze beslissing bij aan X, Y en Z?
Voorbeeldfunctie
Houd er rekening mee dat je als directeur/manager een voorbeeldfunctie hebt. Met duurzaamheid als kernwaarde kun je dus niet zelf in een dikke Mercedes rijden en verwachten dat medewerkers netjes het afval scheiden. Natuurlijk is dit een extreem voorbeeld, maar je krijg al snel het label ‘hypocriet’ opgeplakt.
Uitleg
Leg aan elkaar uit waarom beslissingen zo genomen zijn. Loop niet weg voor een gezonde discussie.
Momenten om extra op te letten
- Bij belangrijke beslissingen: zorg ervoor dat iedereen alert is op de kernwaarden en kijk naar zowel de korte als lange termijn;
- Wanneer jullie veel nieuwe medewerkers in dienst nemen: bij een snel groeiende organisatie loopt het ontwikkelen van de bedrijfscultuur altijd een beetje achter;
- Wanneer opeens veel medewekerkers hun contract opzeggen (of dit zeer onverwachts doen): mogelijk voelen ze zich niet meer thuis en het is de moeite waard om uit te zoeken waarom.
Kijk tot slot om de 5 jaar of de kernwaarden nog aansluiten bij jullie als organisatie én de maatschappij. Duurzaamheid was 30 jaar geleden bijvoorbeeld niet zo aan de orde, en nu worden sommige bedrijven er keihard op afgerekend.
Lees ook eens
- When Company Values Backfire
“In the case of Maverick Advertising, employees’ perception of their leader changed drastically after a pivotal event: Bryant’s decision in 1995 to grow the company, doubling its staff and projects. For Bryant, the expansion was a way to provide growth opportunities for staff members and deliver greater rewards to those who participated in the company’s profit-sharing plan. But employees took a very different view. They saw the plan as motivated by greed.”
